تنباکو چیست
تنباکو یا توتون گیاهی با برگهای پهن است که در اصل در آمریکای شمالی و جنوبی رشد میکرد و امروزه در سراسر جهان کشت میشود.
نام تنباکو به برگهای خشک و بریده شدهٔ این گیاه هم گفته میشود. مصرف اصلی این گیاه دود حاصل از سوزاندن برگهای خشک آن است که دارای نیکوتین است. این کار با پیچیدن آن در کاغذ یا پیچیدن برگهای بُرش نخورده آن به صورت سیگار یا سیگار برگ یا ریختن آنها در سر قلیان و کشیدن آنها انجام میشود.
اواخر قرن پانزدهم میلادی پس از آن که کریستف کلمب قاره آمریکا را کشف کرد، توانست شیوهٔ استعمال تنباکو را از سرخپوستان بیاموزد. از نظر سرخپوستان تنباکو گیاهی مقدس بود و آنها را با عالم ارواح ارتباط میداد. تنباکو به اقتصاد آمریکا کمک شایانی کرد و به اروپا و سپس دیگر نقاط جهان راه یافت.
این محصول، یک کالای با ارزش در اقتصاد کشورهایی چون کوبا، هند، چین و ایالات متحدهٔ آمریکا است.
روش های پرورش تنباکو :
توتون یک گیاه گرمسیری است، اما به خوبی در مناطق گرمسیری یا نیمه گرمسیری هم کاشته میشود. تا زمان برداشت به 100 تا 120 روز آب و هوای بدون یخبندان و سرمای شدید نیاز دارد. دما در دوره رشدی بین انتقال نشاء تا برداشت باید بین 20 تا 30 درجه سانتی گراد باشد. به طور کلی گیاه توتون به شرایط آب و هوایی حساس است. آب و هوای مناسب و بارش باران به طور یکنواخت باعث تولید برگهای با کیفت بالا میشود. علاوه بر این شرایط طول روز بلند و دمای حدود 26 درجه سانتی گراد در طول فصل رشد با رطوبت نسبی 70 تا 80 درصد برای تولید این محصول مورد نیاز است.
تخم تنباکو را باید پیش از کشت با کود و آرد ذرت و پنبه مخلوط کرد. در نواحی گرم، تخمها به پارچهای پنبهای پوشیده میشوند ولی در نواحی سرد این کار به وسیله پشم شیشه انجام میگیرد.
در اکثر نواحی کوهستانی با رطوبت متوسط، گیاه در عرض ۶ الی ۱۰ هفته، حدوداً ۲۰ سانتیمتر رشد میکند و در طول این مدت، ۴ تا ۶ برگ روی نشا ظاهر میشود. در این مرحله گیاه آمادهٔ انتقال به کشتزارهایی است که از قبل به دقت آماده شده و کود داده شدهاند.
هنگامی که بوتهها شروع به گل دادن میکنند، نوک هر یک قطع میشود تا برگها کلفتتر و پررنگ تر شوند. ۳ یا ۴ ماه پس از قرار دادن نشا در کشتزار، گیاه آماده درو است.
برای درو دو روش به کار میرود. چیدن برگ رسیده یا بریدن ساقه
چیدن برگ رسیده
در این روش، هر برگ بهطور جداگانه کنده میشود. هر هفته ۲ تا ۴ برگ از یک بوته برداشته میشوند که این نوع برداشت، ۵ تا ۸ هفته به طول میانجامد.
بریدن ساقه
در این روش، پس از بزرگ شدن برگها، گیاه از ساقه چیده میشود.
بعد از درو کردن، تنباکو به اصطلاح باید بهبود یابد. هدف این کار، خشک کردن برگها و ایجاد رنگ حقیقی در آنها است. یک برگ تنباکو به وسیله حرارت، هوا یا خورشید قابل بهبود یافتن است.
بهبود با حرارت
در این روش، برگهای سبز تنباکو در یک انبار کاه عایق دار کوچک که توسط بخار، گرم میشود آویزان میشوند.
بهبود با هوا
این راه برای برگهایی که به روش چیدن ساقه درو شده باشد، مفید است که باید در معرض هوا قرار گیرد.
بهبود با خورشید
سایر اشکال تنباکو در مجاورت با نور خورشید بهبود مییابند بدین صورت که باید مقابل خورشید آویزان شوند.
مرحله نهایی، که به انگلیسی aging (جا افتاده کردن) نامیده میشود، مرحله مراقبت از برگهای بهبود یافتهاست که برای جا افتادن برگها و بهتر شدن طعم آنها صورت میگیرد.
محبوبیت این کالا پس از رفتن اروپاییها به آمریکا، باعث رونق اقتصادی مناطق جنوبی ایالات متّحده شد، تا آنکه کشت پنبه جای آن را گرفت. بعد از جنگ داخلی آمریکا، به علّت تغییر در تقاضا و نیروی کار، تولید سیگار رونق گرفت. این محصول جدید به سرعت باعث رشد شرکتهای ذینفع در صنایع تنباکو شد. بیش از ۷۰ نوع گیاه تنباکو در خانوادهٔ نیکوتیانا وجود دارد. کلمهٔ نیکوتیانا (و همچنین نیکوتین) به افتخار ژان نیکوت، سفیر فرانسه در پرتغال، که در سال ۱۵۵۹ این مادّه را به عنوان یک دارو به دربار کاترین دِه مِدیچی فرستاد، بر این مادّه نامگذاری شد.
انواع تنباکوی اصلی
تنباکو ویرجینیا
محبوب ترین تنباکو در استرالیا می باشد و این نام از ایالتی در ایالات متحده آمریکا كه اولین بار این گیاه در آنجا رشد کرده است ، گرفته شده و هم اکنون در برزیل و زیمبابوه نیز پرورش می یابد. توتون ویرجینیا دارای مقدار زیادی قند است و قند موجود در این گیاه باعث می شود که دود سیگار حاصل از این تنباکو نسبت به سایر مارک ها شیرین تر باشد اما هنگامی که قند موجود در این گیاه می سوزد تعداد زیادی اسید مضر را تولید می کند.
تنباکو برلی
توتون تلخی است که به سختی حاوی قند است و این گیاه در ایالات متحده آمریکا ، آمریکای مرکزی ، مالاوی و اوگاندا رشد می کند.
تنباکو شرقی
گیاهی مقاوم و کوچک می باشد . این توتون و تنباکو در خاورمیانه کشت می شود و بازار خاورمیانه را تحت تسلط دارد.
تنباکو مخلوط
مخلوطی از توتون های شرقی ، ویرجینیا و برلی می باشد.